کروم یکی از عناصر جدول تناوبی می باشد که عدد اتمی 24 و دارای نشان cr است. نام کروم سخت که در میان صنعتیان معروف است اما نام اصلی این عنصر کرومیوم می باشد. علت استفاده این فلز در صنعت مقاومت بالای آن در مقابل زنگ زدگی و پوسیدگی است و دیگر مواردی که می شود به آن اشاره کرد جلا پذیری بسیار بالا این فلز و همینطور نقطه جوش بالا آن اما موارد دیگری هم مورد استفاده قرار می گیرد که می توان به زیبایی ظاهری این فلز اشاره کرده و خاصیت جلا پذیری آن تا حد آینه پیش میرود . در موارد که از این فلز برای زیبایی استفاده میشود از ذخامت زیر 2 میکرون و در صنایع از ضخامت بالای 2.5 میکرون استفاده می شود.
کاربرد های کروم سخت
- کروم سخت یکی از آلیاژ های فولاد ضد زنگ است
- آبکاری کروم سخت
- از این عنصر برای ساخت قالب های آجر استفاده می شود
- نمک کروم باعث سبز شدن رنگ شیشه می شود
تاریخچه کروم سخت
یوهان گوتلوب لمن در سال ۱۷۶۱ در کوههای اورال ماده معدنی نارنجی-قرمز رنگی پیدا کرد که نام آن را سرب قرمز سیبریایی نهاد. گرچه او به اشتباه آن را ترکیب سرب با آهن و سلنیوم انگاشت، آن ماده معدنی در حقیقت کرومات سرب (PbCrO4) بود.
پیتر سیمون پالاس در سال ۱۷۷۰ این ماده معدنی سربی قرمزرنگ (سرب قرمز سیبریایی) را در همان مکانی که لمن قبلاً دیده بود، مشاهده کرد که خصوصیات مفید زیادی داشت. از جمله این خصوصیات کاربرد آن به عنوان رنگدانه در تولید رنگ بود که استفاده از این ویژگی به سرعت توسعه یافت. رنگ زرد درخشانی که از کروکوئیت ساخته شد به یک رنگ بسیار رایج تبدیل گشت.
سال ۱۷۹۷ نیکلاس لوئی واکلین نمونههایی از سنگ معدن کروکوئیت را پیدا کرد. او با مخلوط کردن کروکوئیت و اسید هیدروکلریک موفق به تهیه اکسید کروم (CrO3) گشت. سال ۱۷۹۸ واکلین متوجه شد که با حرارت دادن این اکسید در کورههای ذغالی میتوان کروم فلزی به دست آورد. او موفق به شناسایی مقدار کمی کروم در سنگهای قیمتی از جمله یاقوت و زمرد شد.
در طول دهه اول قرن نوزدهم از کروم بیشتر به عنوان سازهای در رنگها استفاده میشد، اما امروزه عمده کاربرد آن (۸۵٪) در آلیاژهای فلزی است و مابقی موارد استفاده آن در صنایع شیمیایی، مواد نسوز و صنایع پایه است.
خاصیت ضد زنگ کروم سخت
کروم سخت می تواند بسیاری از فلزات را در برابر خوردگی و زنگ زدگی محافظت کند از همین رو یکی از آلیاژهای اصلی فولاد ضدزنگ یا استینلس استیل را کروم تشکیل میشود.
خطرناکی کروم سخت
فلز کروم و ترکیبات کروم (III) معمولاً” برای سلامتی خطرناک نیستند، اما ترکیبات کروم VI در صورت بلع سمی هستند. مقدار تقریباً” نصف قاشق چای خوری ترکیبات کروم سمی (VI) کشنده بوده و سرطانزا بودن مقادیر غیرکشنده کروم VI به اثبات رسیدهاست. بیشتر ترکیبات کروم VI برای چشم، پوست و همچنین بافتهای مخاطی مضر هستند. تماس دائمی با این ترکیبات میتواند موجب آسیبهای دائمی چشم گردد، مگر مواردی که درمان کامل صورت پذیرد.
در سال ۱۹۵۸ سازمان بهداشت جهانی حداکثر میزان مصرف مجاز کروم VI از جنبه سلامتی را ۰۵/۰ میلیگرم در هر لیتر آب آشامیدنی پیشنهاد کرد. این پیشنهاد بارها بررسی شد و در این فاصله مقدار اعلام شده تغییر نکرد.
خدمات آبکاری قربانی را می توانید در اینجا مشاهده کنید.
استفاده کروم سخت در صنعت
در صنعتی که ما با آن مواجه هستیم کروم در دو نوع مورد مصرف قرار می گیرد 1- افزایش طول عمر 2- زیبایی کروم سخت( آبکاری کروم سخت )
افزایش طول عمر
همراه با آبکاری مقاومت فلز ، خوردگی ، زنگ زدگی و چند عامل دیگر را به صفر می رساند که در آخر باعث افزایش شدید طول عمر فلزات آبکاری شده می شود . به جرعت می توان گفت که با آبکاری کروم می تواند طول عمر قطعه صنعتی خود را 5 تا 10 برابر بیشتر کنیید . که تاثیر به سازیی در هزنیه های مصرفی شما دارد .
زیبایی کروم
کروم به علت جلا پذیری زیاد می تواند همانند آینه نور را از خود بازتاب دهد. که همین عمر باعث زیبایی این فلز و انتقال حس مدرن بودن در اطراف خود را داراست. در آبکاری برای زیبایی یک قطعه از کروم با زخامت زیر 2 میکرون استفاده می شود که بیشتر موارد استفاده در رینگ ماشین ها ، سپر ماشین و… است .